Voor dit dorpsonderzoek hebben wij, Els Buitenhuis en Ytje Holtrop, elkaar weer eens opgezocht. Onderzoek doen in een dorp is samen namelijk veel gezelliger dan alleen, en het bijkomende voordeel is dat twee meer horen en zien dan één. Vanwege onze uit elkaar liggende woonplaatsen hebben we gezocht naar een niet te groot dorp dat tussen Zwolle en Joure in lag. We zijn uitgekomen bij Nijeveen, een dorp aan de westelijke rand van Drenthe.

Voordat we naar Nijeveen toegingen hebben we het internet afgezocht, op zoek naar informatie over Nijeveen. Er is veel over Nijeveen te vinden, en tot ons grote verbazing heeft Nijeveen een levendige Historische Vereniging die bereid was om ons te woord te staan over de historie van Nijeveen, en over het Nijeveen van vandaag de dag. We willen Willy Manden, Lourens Schipper, Minie Drogt en Cocky Borsje via deze weg ook nogmaals bedanken voor hun tijd en energie. We hebben veel van hen gehoord en geleerd, en hun enthousiasme over het dorp is erg aanstekelijk. Dankzij hen hebben we een zeer leerzame en leuke tijd gehad in Nijeveen.

Plan van aanpak

Onderzoeksvragen
We hebben een aantal vragen voor ons bezoek aan Nijeveen opgesteld. Er zijn namelijk een aantal dingen die we sowieso te weten moesten komen voor de opdracht, en een aantal dingen die ons interessant leek om meer over te weten te komen.

Onze hoofdvraag is: Hoe is Nijeveen ontstaan, en hoe is het in de loop van de tijd veranderd?

Daarbij hebben we een aantal deelvragen die ons helpen om een goed beeld van het dorp te krijgen:
- Hoe is Nijeveen als dorp ontstaan?
- Welke monumenten kent Nijeveen, wat voor betekenis hadden die vroeger in het dorp, en wat is de betekenis nu?
- Wat zijn de economische, demografische, sociaal-economische en fysische factoren in Nijeveen vroeger en nu?
- Hoe zijn die factoren veranderd, en wat heeft dat voor het dorp gedaan?
- Hoe is Nijeveen veranderd in morfologisch opzicht, en hoe is dat op kaarten terug te zien?

Met deze vragen zijn we naar de Historische Vereniging van Nijeveen gegaan. Zij hebben veel verteld en laten zien over het dorp. Met al deze informatie en andere bronnen, zoals het internet, hebben we het onderzoek uitgewerkt. Dit is terug te vinden in de verschillende onderdelen op deze site.

Conclusie
Nijeveen is ontstaan als dorp aan een ontginningsbasis voor veen. Rond 1800 was het een belangrijk dorp. Economisch gezien had het veel status, door de ontginning van veen en door de boeren die het ontgonnen land gebruikten voor vee of voor het verbouwen van gewassen. Het dorp kende een aantal grote boeren die veel geld hadden. Na de ruilverkaveling en de komst van betere ontwateringsmogelijkheden is het aantal grote boeren afgenomen. Het economische zwaartepunt is verschoven van Nijeveen naar Meppel en Steenwijk. Het veen was niet meer zo in trek, en handel en industrie namen die plaats in. Meppel en Steenwijk begonnen te groeien als steden. Nijeveen is tegenwoordig vooral een dorp van forensen, die dorps willen wonen en werken in de stad.